Bij veel van mijn introverte klanten zie ik het terugkomen: een drang naar perfectionisme. Het is iets dat je aardig kan tegenhouden wanneer je aan nieuwe dingen begint of iets af hebt te ronden. Maar gelukkig is het ook iets waar je mee om kunt leren gaan.

Om maar met de deur in huis te vallen: perfect bestaat niet. Uiteraard kun je kwaliteit leveren, maar iets zal nooit perfect zijn. Simpelweg omdat dit een subjectief begrip is en wat voor de één perfect is, kan dat voor de ander juist totaal niet zijn. Het is met name een maatstaf die we onszelf opleggen.

Introverten zitten veel in hun hoofd en hebben dus veel tijd om over zichzelf na te denken. Dat maakt dat ze doorgaans zelfkritischer zijn dan extraverten. Je zou dus kunnen zeggen dat introverten in zekere mate perfectionistischer zijn dan extraverten. Iets wat dus in ieder geval wordt bevestigd door wat ik zie bij veel van mijn klanten.

Perfectionisme ontstaat vaak in de jeugd, als reactie op bepaalde negatieve gevoelens. Je voelt je bijvoorbeeld niet prettig omdat je ouders steeds ruzie maken of omdat anderen niet aardig tegen je zijn. Als je jezelf dat aanrekent, kun je daar vervolgens op reageren met een drang naar perfectionisme. 'Als ik maar perfect ben, dan maken ze geen ruzie' is dan de gedachte. Je zou het kunnen zien als een beschermingsmechanisme.

Stilstaan

Alhoewel zo'n beschermingsmechanisme natuurlijk een functie heeft, zijn het vaak ook de mechanismen die je tegenhouden wanneer je vooruit wilt. Omdat je jezelf hebt wijsgemaakt dat alles perfect moet zijn, krijg je dat project maar niet af. Of je durft maar niet die volgende stap te zetten, omdat je eerst wilt dat alle andere dingen perfect zijn. Daarmee blijf je stilstaan en omdat je de perfectie nooit bereikt, zet je die volgende stap uiteindelijk nooit. 

Naast dat het je tegenhoudt, kost perfectionisme je daarnaast ook nog eens héél veel energie. Je steekt namelijk veel meer energie in iets dan wat eigenlijk nodig is en daarnaast ben je nooit tevreden. Dat maakt dat je in je achterhoofd continu een stemmetje hoort dat je vertelt dat het nóg iets beter kan. Ontspanning vinden wordt daardoor steeds lastiger, omdat je jezelf voorhoudt dat je eerst die verbetering door moet voeren en dan pas rust kan pakken. Ben je eenmaal zover, dan heb je vaak al weer iets anders bedacht dat nog beter kan. 

Anders kijken

Om gezonder om te kunnen gaan met jouw perfectionisme, is het van belang dat je er anders naar gaat kijken. Je moet het gaan zien als een soort waarschuwing: zodra perfectionisme de kop opsteekt, zijn er waarschijnlijk negatieve gevoelens die je probeert weg te werken. Wat voor gevoelens zijn dat en waar komen ze vandaan? En hoe kun je daar op een andere manier naar gaan kijken? 

Omdat je vaak al jarenlang perfectionistisch bent, kan het even duren voordat je wat meer los durft te laten. Dit vergt oefening, maar je zult zien dat de wereld niet vergaat als je af en toe wat minder streng bent voor jezelf. Vraag jezelf af: zou ik ook zo streng zijn voor een goede vriend of vriendin? En wat is het ergste dat zou kunnen gebeuren als ik het 'gewoon goed' doe in plaats van perfect? 

Merk je dat je het toch lastig vindt om minder perfectionistisch te zijn, dan kan coaching uitkomst bieden. In een paar gesprekken kunnen we onderzoeken wat bij jou de bron is van dit perfectionisme en hoe je hier anders naar zou kunnen kijken. Neem gerust contact met mij op over de mogelijkheden.